Roel Pieterman

Lid Raad van Advies van de Biomedische Rekenkamer

Roel Pieterman (1953) is van 1978 tot 2019 als rechtssocioloog werkzaam geweest aan de Erasmus Universiteit Rotterdam bij Erasmus School of Law. Hij promoveerde in 1990 op het proefschrift De plaats van de rechter 1813-1920. Hierin analyseerde hij de politiek-juridische ideeënstrijd over de machtenscheiding in de Nederlandse staat. In het onderzoek staat de positie van de rechterlijke macht centraal.

Rond de eeuwwisseling is hij zich bezig gaan houden met het toenemend belang van het voorzorgbeginsel. In De voorzorgcultuur: streven naar veiligheid in een wereld vol risico en onzekerheid (Bju, 2008) analyseert hij de trend waarin steeds kleinere dreigingen toch tot steeds grotere zorgen leiden. Naast de voorzorgcultuur onderscheidt hij een schuldcultuur en een risicocultuur. Beide laatste manieren van omgaan met schade en schande zijn als producten van de negentiende en de twintigste eeuwen uitvoerig kritisch geanalyseerd? Pieterman biedt in zijn boek niet alleen een historische analyse maar ook een kritisch perspectief op het voorzorgbeginsel.

Tijdens zijn onderzoek naar de opkomst van het vooral op technologie gerichte voorzorgbeginsel is Pieterman geïnteresseerd geraakt in de regulering van leefstijlrisico’s. Dit onderzoek leidde tot de publicatie van Gewicht zit niet tussen je oren (AUP, 2017). Hij constateert dat wetenschap en beleid de gezondheidsrisico’s van ‘dik zijn’ groter voorstellen dan verantwoord is. Hij laat eveneens aan de hand van de medische literatuur zien dat er –behalve bariatrische chirurgie– geen duurzaam effectieve interventies bestaan. Hij toont eveneens aan dat de door het beleid versterkte maatschappelijke aandacht leidt tot toename van stigmatisering van ‘dikke mensen’.